​Hiện nay, tranh chấp đất đai, nhà ở là dạng tranh chấp quyết liệt, dai dẳng và chiếm tỷ lệ cao mà hàng năm cơ quan nhà nước thẩm quyền, các tổ chức hành nghề luật sư chúng tôi thường xuyên thụ lý giải quyết. 

Khái niệm về tranh chấp đất đai, nhà ở được quy định tại Luật đất đai hiện hành cụ thể như sau: "Tranh chấp đất đai là tranh chấp về quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất giữa hai hoặc nhiều bên trong quan hệ đất đai". Tranh chấp về quyền, nghĩa vụ của các bên trong quan hệ đất đai - Hay nói dễ hiểu hơn, đó là nội dung tranh chấp: ai là người có quyền sử dụng đất. 

Cũng từ khái niệm về tranh chấp đất đai như trên, chúng tôi tổng hợp và liệt kê các loại tranh chấp phổ biến về đất đai thuộc thẩm quyền giải quyết tại Tòa án như sau:

1. Tranh chấp về quyền sử dụng đất

 Tranh chấp về quyền sử dụng đất là dạng tranh chấp nhằm xác định việc ai là người có quyền sử dụng hợp pháp đối với một phần đất, thửa đất nào đó (có thể đã có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định về pháp luật đất đai). Trong dạng tranh chấp này thường là các trường hợp tranh chấp cụ thể như:

• Tranh chấp về ranh đất, lấn chiếm diện tích;
• Tranh chấp về đòi lại đất, nhà ở do cho người khác mượn, ở  nhờ, cho thuê … mà không trả;
• Tranh chấp về chia tài sản chung  của vợ chồng trong các vụ án ly hôn (Tài sản là các bất động sản đất đai, nhà ở);
• Tranh chấp về phân chia di sản thừa kế trong các vụ án thừa kế (thừa kế theo di chúc, thừa kế theo pháp luật) mà đối tượng tài sản tranh chấp là các bất động sản đất đai, nhà ở;
• Các tranh chấp về quyền sử dụng đất có liên quan về địa giới hành chính.

2. Tranh chấp liên quan về quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất trong quá trình quản lý, sử dụng đất đai 

Có thể xác định đây là dạng tranh chấp thường xuyên và nhiều nhất, phát sinh khi người sử dụng đất, sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất thực hiện các giao dịch liên quan về đất đai, nhà ở. Cụ thể là nội dung tranh chấp phát sinh từ các giao dịch như:

• Hợp đồng mua bán, chuyển nhượng quyền sử dụng đất, nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất giữa cá nhân với cá nhân, cá nhân với chủ đầu tư.
• Hợp đồng đặt cọc; Hợp đồng hợp tác đầu tư; Hợp đồng góp vốn; Hợp đồng giữ chỗ; Hợp đồng nguyên tắc, Hợp đồng nguyên tắc về chuyển nhượng quyền sử dụng đất; Hợp đồng hứa mua, hứa bán… giữa cá nhân với cá nhân, giữa cá nhân với chủ đầu tư hoặc với các Công ty môi giới, phân phối đất nền dự án.
• Hợp đồng giả tạo (thường xảy ra ở việc vay mượn và bên cho vay yêu cầu bên vay phải ký hợp đồng chuyển nhượng); tranh chấp liên quan hợp đồng tín dụng với ngân hàng;
• Các tranh chấp về bồi thường, giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trong các vụ khiếu kiện hành chính, hành vi hành chính của Ủy ban nhân dân hoặc các cơ quan liên quan việc thu hồi đất.

3. Tranh chấp trong việc xác định mục đích sử dụng đất

Đây là dạng tranh chấp ít xảy ra hơn. Thường xảy ra trong các vụ án khiếu kiện hành chính nhằm xác định mục đích sử dụng đất là gì? (Là đất ở hay đất nông nghiệp).
Xem thêm: Các bước trong hòa giải tranh chấp đất đai

Trên đây là những nội dung liên quan về tranh chấp đất đai mà Luật sư Pháp Định xin thông tin đến Quý khách hàng, thân chủ. Đồng thời những nội dung, các dạng tranh chấp trên đây cũng là lĩnh vực hành nghề chuyên sâu của Công ty Luật Pháp Định mà Quý khách hàng, thân chủ có thể tin tưởng, liên hệ với chúng tôi khi có vấn đề gặp phải cần giải quyết. Chúng tôi rất hân hạnh khi thực hiện giải đáp cũng như tháo gỡ, giải quyết các vướng mắc của quý vị, góp phần thông tin, phổ biến pháp luật - Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của quý khách hàng, thân chủ được hiệu quả nhất.
Trân trọng.