Tìm hiểu cách phân chia di sản theo di chúc cùng các quy định mới nhất của Bộ luật Dân sự 2015 về di chúc hợp pháp và hiệu lực của di chúc. Bài viết dưới đây trình bày chi tiết, dễ hiểu, đồng thời cung cấp đầy đủ thông tin về các quy trình pháp lý liên quan.

1. Phân chia di sản theo di chúc là gì?

Phân chia di sản theo di chúc là quá trình chuyển giao tài sản của người đã mất cho những người thừa kế dựa trên ý chí được thể hiện trong di chúc.

Di chúc là văn bản pháp lý, thể hiện mong muốn của người lập di chúc về việc phân chia tài sản sau khi qua đời. Việc phân chia di sản phải tuân thủ quy định của pháp luật để bảo đảm quyền lợi hợp pháp cho các bên.

2. Quy định mới nhất về phân chia di sản theo di chúc

Theo Điều 659 Bộ luật Dân sự 2015, việc phân chia di sản theo di chúc được thực hiện như sau:

Phân chia theo ý chí của người lập di chúc

• Nếu di chúc nêu rõ phần tài sản của từng người thừa kế, việc phân chia sẽ thực hiện theo đó.

• Trường hợp di chúc không xác định rõ phần được hưởng, tài sản sẽ chia đều cho những người được chỉ định, trừ khi có thỏa thuận khác.

Phân chia theo hiện vật

• Khi di chúc chỉ định tài sản cụ thể (nhà, đất, ô tô, đồ đạc…), người thừa kế sẽ nhận hiện vật đó kèm hoa lợi, lợi tức phát sinh.

• Nếu hiện vật giảm giá trị, người thừa kế phải chịu trách nhiệm.

• Nếu tài sản bị hủy hoại do lỗi người khác, người thừa kế có quyền yêu cầu bồi thường.

Phân chia theo tỷ lệ giá trị tài sản

• Trường hợp di chúc chỉ quy định tỷ lệ phần trăm mà không ghi rõ tài sản cụ thể, phần thừa kế sẽ được tính dựa trên tổng giá trị di sản tại thời điểm mở thừa kế.

3. Thông tin quan trọng trong nội dung di chúc

Theo Điều 631 Bộ luật Dân sự 2015, một di chúc hợp pháp cần có:

• Thông tin người lập di chúc: họ tên, nơi cư trú, ngày tháng năm lập.

• Người thừa kế: cá nhân, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản.

• Di sản để lại: mô tả chi tiết tài sản, vị trí, hiện trạng.

👉 Lưu ý: Di chúc không được viết tắt, ký hiệu và mọi sửa chữa phải có chữ ký xác nhận của người lập di chúc hoặc người làm chứng

4. Điều kiện để di chúc hợp pháp

Một di chúc chỉ có giá trị pháp lý nếu đáp ứng các điều kiện:

• Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt, không bị lừa dối, cưỡng ép.

• Nội dung di chúc không vi phạm pháp luật, đạo đức xã hội.

• Hình thức di chúc tuân thủ đúng quy định.

• Với người dưới 18 tuổi hoặc bị hạn chế năng lực hành vi, cần có sự đồng ý của cha mẹ hoặc người giám hộ.

5. Di chúc có hiệu lực khi nào?

Di chúc bắt đầu có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế (người lập di chúc qua đời). Tuy nhiên, sẽ mất hiệu lực nếu:

• Người thừa kế chết trước hoặc cùng thời điểm với người lập di chúc.

• Cơ quan, tổ chức được chỉ định không còn tồn tại khi mở thừa kế.

• Di sản để lại không còn hoặc chỉ còn một phần.

6. Di chúc miệng và di chúc bằng văn bản

• Di chúc bằng văn bản: nên được công chứng hoặc chứng thực để đảm bảo tính pháp lý.

• Di chúc miệng: hợp pháp nếu thể hiện trước ít nhất hai người làm chứng và được công chứng, chứng thực trong vòng 5 ngày.

7. Lưu ý khi lập di chúc

• Xác định rõ ràng người thừa kế và tài sản để lại.

• Kiểm tra kỹ nội dung trước khi lập để tránh sai sót.

• Nên thường xuyên cập nhật di chúc khi có thay đổi về tài sản hoặc người thừa kế. 

Trên đây là những nội dung tư vấn về phân chia di sản theo di chúc  mà Luật sư Pháp Định xin thông tin đến Quý khách hàng, thân chủ. Nếu Quý vị vướng mắc hoặc cần hỗ trợ thêm thông tin, vui lòng gửi nội dung về Email: [email protected] hoặc liên hệ trực tiếp với Luật sư Pháp Định. Chúng tôi rất hân hạnh được giải đáp cũng như tháo gỡ các vướng mắc của quý vị, góp phần thông tin, phổ biến và tuyên truyền pháp luật, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của quý khách hàng, thân chủ được hiệu quả nhất.

Trân trọng./.